De man heeft twee van mijn boeken besteld en komt ze persoonlijk ophalen. Dergelijke ontmoetingen zijn vaak informatief. Belangstellenden kopen mijn boeken niet zomaar, dus vraag ik terloops of zijn interesse uitgaat naar de Tweede Wereldoorlog in het algemeen. Dat is zelden het geval. Toch is het een goede vraag, want daarna komen ze: de complete verhalen of de flarden daarvan, de losse anekdotes en de overgeleverde herinneringen.

Achter de aankoop van mijn boeken gaat bijna altijd een extra lading schuil. Ook in zijn geval is er vroeger thuis wel verteld over ‘veilige’ zaken, maar gezwegen over kwesties die confronterend waren. En ook nu is het voor zijn generatie te laat om nog vragen te kunnen stellen.

Een paar weken geleden moest ik evengoed een confrontatie aangaan. Ik wilde bij een boekpresentatie aanwezig zijn en daar een paar mensen spreken. Wat de achterliggende kwestie betreft, zal er niets veranderen of verbeteren. Maar ik heb mijn best gedaan.

Opmerkelijk genoeg komt er wel beweging in andere zaken die al maanden vast zaten. Initiatieven waarvan ik de hoop al had opgegeven dat ze nog ergens toe zouden leiden. Een artikel dat maanden op zich liet wachten, verscheen alsnog in de krant. Ook werd er een afwijzing teruggedraaid en omgezet in een heroverweging. Een persoon die ik steeds misliep, ga ik binnenkort ontmoeten. En regelmatig komen er bestellingen binnen.

Bovendien zijn er de mooie opstekers. Zoals een klant die een cadeautje meebrengt, omdat zij vindt dat ik goed werk verricht. En wat te denken van drie lezingen, die volledig zijn volgeboekt? (Bij de zaalingang hing een briefje met de tekst: UITVERKOCHT. Nog meer stoelen bijplaatsen, kon echt niet meer.) Ik krijg steeds een VIP-behandeling, wanneer ik de spreker ben. Verder is er het overleg met twee mensen van een gemeente, die oprecht geïnteresseerd zijn. Een bekende roept vanaf de overkant van de straat, dat ze het artikel in de krant heeft gezien.

Momenteel ervaar ik vooral gemoedsrust, omdat de grootste en moeilijkste klus achter mij ligt. Daarbij vergeleken is alles wat er nog volgt spielerei.