Ochtend in mijn achtertuin.
Tag: tuin
Oranje papaver of klaproos
In mijn tuin zal je weinig planten aantreffen met oranje bloemen. Het is gewoon niet zo mijn kleur. Planten die komen aanwaaien en heel eigenwijs toch oranje kleuren, lopen een risico bij mij. Als ze te veel met de andere bloemen vloeken, ruk ik ze met wortel en al uit. Dat zal ze leren.
Om papavers of klaprozen heb ik nooit gevraagd, en toch duiken ze overal op. De bloemen van deze soort zijn in het zonlicht echt knaloranje. Nou vooruit, deze mag blijven.
Een goede reden voor chagrijn
Soms moet je echt zoeken naar een legitieme reden om chagrijnig te mogen zijn. Bijvoorbeeld:
- Omdat je door het vele thuiszitten weer wat dikker wordt. (Maar miljoenen dagloners hebben door de lockdown helemaal geen eten. Dus waar heb je het over?)
- Omdat de dakdekker vergeten is om iets uit te voeren. (Maar inmiddels heb je een nieuwe afspraak geregeld.)
- Of omdat je onder de rode kriebel bulten zit, zoals ik momenteel. (Maar sinds kort weet ik dat de klimop hiervan de oorzaak moet zijn. Dus kan ik een allergische reactie in de toekomst vermijden.)
Zo zijn er genoeg zaken waar ik best moe van word. Alleen is er ook steeds een verzachtende omstandigheid waardoor er toch mee valt te leven. Misschien is de belangrijkste reden voor mijn chagrijn, dat ik geen goede reden heb om chagrijnig te zijn.
(De vermoedelijk schuldige klimop; veroorzaker van fytofotodermatitis.)
De schoonheid van regendruppels
Vergt het een tuin,
die snakt naar water,
om de schoonheid van regendruppels
in de fluwelen plooien
van een vrouwenmantel
te zien?
Elke druppel telt
Het blijft verbazingwekkend hoe blij je tegenwoordig bent met een beetje regen. Wekenlang was het hier kurkdroog en gisteren viel er eindelijk wat neerslag. Voor de natuur is het nog te weinig, maar het is toch verfrissend. Heerlijk vind ik het hoe de grond dan ruikt. En geloof het of niet; deze geur heeft een naam: geosmine.
Volgens Wikipedia bestaat de grondstof petrichor uit ‘moleculen van plant- of dierenresten die via de lucht terechtkomen op oppervlakten waar zich mineralen bevinden, zoals aarde of steen. Zolang het droog is, zitten de petrichor-moleculen gewoon in de grond. Wanneer het regent, zullen deze moleculen zich losmaken uit de grond en zal de typische geur vrijkomen.
De organische verbinding die wordt geroken is geosmine. Dit betekent letterlijk aard-geur.
Sommige wetenschappers menen dat mensen van deze geur houden, omdat hun verre voorouders voor hun voortbestaan van regen afhankelijk waren.’
Dan weten we nu gelijk waarom deze aardgeur bij veel mensen geliefd is.
Bijna dood door blauwe monnikskap
In ons overgereguleerde land koop je het dodelijkste gif gewoon bij elk tuincentrum. Jij denkt nu vast aan flessen vol insectenverdelger (tegen luizen, buxusmot, et cetera.) Maar hou die tuinplanten ook in de gaten. Steevast tuinier ik met handschoenen aan. Toch gaat er geen zomer voorbij, of ik krijg wel ergens huiduitslag van.
Eerst dacht ik dat het door de klimop kwam. Sinds kort verdenk ik de blauwe monnikskap. Misschien heb ik de blaadjes onbewust aangeraakt bij het snoeien van andere planten. Volgens Wikipedia is blauwe monnikskap zeer giftig. Een paar gram is dodelijk voor de mens. Ik citeer: ‘De blauwe monnikskap werd vroeger weleens aan ter dood veroordeelden gegeven. … Na het aanraken van de plant dient men de handen te wassen, omdat de gifstof door de huid kan dringen.’
Lekker dan. En het valse kreng staat daar maar te bloeien. Zelfs medio oktober trekken de bloemen nog hommels aan. Die hebben kennelijk nergens last van, terwijl ik al huiduitslag krijg wanneer ik enkel foto’s maak. Zoals de foto hierboven, genomen met gevaar voor eigen leven.
De tropen komen naar je toe deze zomer (met tips)
Nog één zo’n zinderend hete dag doorstaan en dan hebben we het weer even gehad. Gisteren werden alle records verbroken: meer dan 40 graden Celsius in Nederland. Dat is in geen tijden vertoond. Ik zag het nieuwste statistiekje van een grootschalig onderzoek naar de opwarming van de aarde. In 2.000 jaar is het wereldwijd niet zo heet geweest als in de laatste honderd jaar. De tropen komen naar ons toe deze zomer en dat zal vaker gaan gebeuren. Heb ik daarvoor al die vlieguren gemaakt, vroeger? Sorry, foute opmerking. Maar ik kan nu wel een aantal geleerde lessen uit de tropen doorgeven.
Tuin en planten
De tuinplanten hebben het heel zwaar. Voor dorstige hortensia’s heb ik halfronde walletjes gemaakt van vijf centimeter hoog. Die vangen het water op van de schuin aflopende grond. Over de planten liggen doeken, maar de bloemen zijn toch verbrand. Daarom wil ik met schaduwdoek en vier stokken een tijdelijk afdakje maken voor de heetste dagen. (En voortaan snij ik tijdig wat bloemen af. Binnen blijven ze in een vaas langer goed.)
Het is sowieso slim om op de zonnigste plekken Mediterrane planten te plaatsen. In Macedonië en Libanon laten mensen druiven, kiwi’s en ander fruit over meterslange pergola’s groeien. Daaronder kun je lekker koel in de schaduw zitten of je auto parkeren. Plant bomen aan de zuidkant van de tuin en het huis.
Huis koel houden
Een huis hou je zonder airconditioning koeler met een paar eenvoudige maatregelen. Neem luiken of schermen aan de buitenkant voor de ramen. Hang desnoods een laken over een geopend dakraam. Laat een hedera of andere klimplant tegen een stenen muur aan de zonzijde groeien. Dan neemt de muur minder warmte op. Sedum op een plat dak helpt ook.
Zelf ’s nachts koel blijven
Afgelopen nacht deed mij terugdenken aan de nachten in een strandhuisje op het Frans-Polynesische eiland Moorea. Het stond tussen wuivende palmbomen. Op de achtergrond klonk het zachte geruis van de oceaan. De airconditioning bestond uit panelen van horizontale louvre glasplaatjes als ramen. Zette je er twee tegenover elkaar open, dan waaide de wind er doorheen. Traditionele huizen in Samoa zijn zelfs helemaal open. Die hebben alleen een vast dak en een vloer. De muren bestaan uit gevlochten matten die als luxaflex omhoog en omlaag gaan.
Net als nu, koelde het binnen niet verder af dan tot 26 graden. Een laken voelt dan al snel plakkerig aan. Ik sliep vannacht op een badstof doek. Ter verdere afkoeling kan je je lichaam bedekken met een natte handdoek. Of maak je huid nat met een washandje en laat je lijf daarna aan de lucht drogen. Dat werkt ook goed.
Heb jij nog andere handige tips uit de tropen?
