Levenslessen: (2) Blijf jezelf trouw

On 13 januari 202015 januari 2020 door Raam OpeninLeven3 reacties

‘Wat is de belangrijkste les in jouw leven?’ Deze vraag uit een kaartspel stimuleert mij om een aantal fundamentele lessen uit persoonlijke ervaringen samen te brengen. De afgelopen zes jaar benoemde ik al diverse levenslessen op Raam Open. Ze staan echter verspreid en ze zijn vaak slechts terloops vermeld. Vandaar deze serie over mijn belangrijkste levenslessen tot nu toe. Gisteren verscheen de eerste.

Levensles 2. Blijf jezelf trouw

Ach, wat frappant nu toch. Zoekend naar de juiste beginwoorden spiek ik bij de Top 5 redenen voor spijt. En jawel hoor, daar staat hij pontificaal op nummer 1: ‘Ik wou dat ik de moed had gehad om trouw aan mezelf te leven; dus niet het leven had geleid dat anderen van mij verwachtten.’

Vooral die verwachtingen van anderen veroorzaken een eeuwige worsteling. Want we zijn sociale wezens. We willen aardig gevonden worden. We willen er bij horen. Et cetera. Bovendien hebben we niet alles voor het zeggen. In bepaalde situaties moeten we ons wel aanpassen. Gewoon, om ons kostje te verdienen of zelfs om te overleven. Dus schuiven we onze normen en waarden opzij. Tijdelijk, uiteraard. En daarom negeren we – voor zolang als dat nodig is – we wie we ten diepste zijn. Heel legitiem allemaal. Maar jezelf verloochenen wreekt zich altijd.

Blijf jezelf trouw. Daarin hebben de meesten van ons een lange weg te gaan. Om te beginnen: weten we eigenlijk wel wie we zijn? Ik schreef meermaals over jezelf kennen en jezelf trouw zijn. Een mooi log is Spiritualiteit – Vargtimmen. En deze gaat over ontwikkeling: Verlegen door het leven gaan.

Verder zijn relevant: Ben je wie je wil zijn?, Behoefte aan erkenning en waardering en Veranderende spiegeling van ons zelf. Humoristisch is dit log over een acteur die heerlijk de draak steekt met zichzelf: Rambo is toch een rolmodel voor mij. Als laatste ter inspiratie een dude die werkelijk trouw is aan zichzelf: De schilder.

Jezelf trouw blijven. Dat klinkt alsof je jezelf ten koste van de ander voorop stelt. Toch denk ik dat de ander uiteindelijk gebaat is bij de ‘ware’ versie van onszelf. Als je jezelf voor de gek houdt, of een rol speelt, dan ben je evenmin eerlijk tegen de ander. Die krijgt zo geen kans om jou echt te leren kennen. En om trouw te zijn aan de persoon die je wezenlijk bent.

Blijf in denken en doen dicht bij jezelf. Dat vergroot je kans op ontplooiing en op ontmoetingen met de juiste mensen. Hoe beter je tot je recht komt, hoe meer gemoedsrust en tevredenheid dat oplevert.

Veranderende spiegeling van ons zelf

On 26 november 201927 november 2019 door Raam OpeninLeven5 reacties

Een acteur kan zich in een rol verliezen wanneer hij iemand anders speelt. Hij neemt dan tijdelijk de karakteristieken over van dat personage, ook buiten zijn werk. Dit schrijft Inez Polak in Ideeën over de grens, Trouw, 2 november 2019. Zo werkt een gezegde als ‘fake it till you make it’ echt. Want je gelooft werkelijk dat je iets kan, of dat je iemand bent, wanneer je jezelf dat stevig inprent.

Ook kunnen we het gedrag van een ander bewust ‘spiegelen’, om die persoon te beïnvloeden.

Wie we (denken te) zijn, hangt mede af van onze eigen inbeelding en van andere mensen.

Wellicht is dit een reden waarom veranderende spiegelingen in het water zo intrigerend zijn. We herkennen er iets in van onze eigen werkelijkheid.

Veranderende kijk op jezelf

On 5 november 201927 november 2019 door Raam OpeninLeven, Persoonlijk7 reacties

Bij een loopbaan heroriëntatie staan drie vragen centraal. Namelijk: Wie ben ik? Wat kan ik? Wat wil ik? Wellicht weet je het antwoord op de vraag over identiteit. Je kent jezelf. Toch valt dat tegen, want wie je bent, wordt mede bepaald door hoe anderen jou zien. En vaak leer je jezelf pas goed kennen in confronterende situaties. Bijvoorbeeld als er iemand tegenover je zit die echt doorvraagt. (Waarom doe je dit, waarom vind je dat, waarom?) Heb je eenmaal een helder beeld van je identiteit, dan verwacht je dat die vastligt. Maar naarmate je ouder wordt, verandert je identiteit geleidelijk.

Stel dat je een uitnodiging krijgt om wat over jezelf te vertellen. Waarschijnlijk schets je dan niet gelijk een totaalbeeld, maar belicht je enkele aspecten. Welke dat zijn, hangt af van de situatie en van de persoon die tegenover je zit. Het scheelt of je iemand spontaan in een café ontmoet of dat je een sollicitatiegesprek voert. Welke kenmerken van je identiteit benoem je dan het eerst, en welke daarna in volgorde van belangrijkheid? Zijn er kenmerken die je het liefst verzwijgt?

Met elke levensfase wijzigen de kenmerken die je voorop stelt. Neem mij als voorbeeld. In 1979 was ik een verveelde scholier en een onzekere puber. In 1989 was ik een zelfstandige en onderzoekende wereldreizigster (opbouw mensenkennis). In 1999 was ik een qua beroep vastgelopen administratief medewerkster (consciëntieus) die verlangde naar verandering. Ik haalde toen wel voldoening uit genealogisch onderzoek (leergierig). Eind 2009 was ik werkloos, maar had ik ook een eigen bedrijf (ondernemend, wilskracht). En nu ben ik vooral een tevreden blogger (authentiek, verbeeldingskracht), wandelaar (bedachtzaam), en huiseigenaar.

De pagina ‘Over mij’ gaat over twee met elkaar verweven identiteiten: die van Raam Open en die van mij. Steeds wanneer de tekst begint te knellen, neem ik een verschuiving waar. Wie ik ben, is veranderlijk. Wat wil je als lezer over een blogger weten, trouwens?

(De foto’s zijn afgelopen winter en onlangs genomen op landgoed ’t Waliën.)

Modieus in je eigen stijl

On 7 juni 201927 november 2019 door Raam OpeninLeven, Persoonlijk8 reacties

Is het normaal dat je vanaf een zekere leeftijd minder kleding koopt? Ik heb nog weinig behoefte om steeds wat nieuws te kopen. De garderobekast hangt vol. Vroeger genoot ik vaak van een dagje statten. Vooral van het moment waarop ik met veel tassen thuis kwam en alle aanwinsten uitstalde. Dat gaf een intens tevreden gevoel. Nu doe ik meer aan vervanging door iets vergelijkbaars en dat is voldoende. Want na verloop van tijd weet je wat goed zit. Zo ontwikkel je vanzelf een eigen stijl.

Het modebeeld herhaalt zich om de zoveel jaar. Daar ga ik tot op zekere hoogte in mee. Lange broeken reiken weer tot de taille; truitjes laten navels bloot. Wanneer was dat voor het laatst populair? In de jaren negentig, vermoedelijk, want uit die periode heb ik nog zo’n truitje. Dus wie wat bewaart, heeft wat. Hoewel? Zelf verander je toch ook. Dus om nu als semi-ouwe taart met een blote navel rond te lopen …

Wat vaak langer beklijft, zijn klassieke ‘basic’ modellen (jeans, T-shirt) en favoriete kleuren. Mij kan je uittekenen in zwart. Heel veel zwart, plus blauw en groen en alles wat daar aan blauw-groentinten tussen zit. Turkoois bijvoorbeeld. Verder hou ik van goud, goudgeel en bruin. En een beetje rood. Dit kleurenpalet komt overal in terug. In kleding, woonaccessoires en bloemen in de tuin. Ja, zelfs in tandpasta.

Daarom vrees ik de dag waarop ik zichtbaar ouder wordt. Dan maakt zwart een gezicht namelijk zo ‘hard’. Maar als toekomstige bejaarde ga ik niet rondlopen in een ruim zittend beige jasje met dito pantalon voor senioren. En dan beige gezondheidsschoenen eronder, met kleine gaatjes in het bovenleer. No way. Hoort dat bij de huidige oude garde of gaat de volgende generatie zich daar ook aan overleveren? Jongens, blijf trouw aan je eigen stijl!

Een kolonie stenen in het bos

On 17 april 201918 april 2019 door Raam OpeninNatuur2 reacties

Deze kolonie stenen ligt op een wandelroute van Otterlo naar station Ede-Wageningen via de Mossel en de Ginkelse heide. Het is een tocht door bossen en over open vlaktes. Negentien kilometer lang, vooral rul zand. De stenen vormen een welkome pleisterplaats. Ze zijn van grijs graniet en gemaakt door Adri Verhoeven in opdracht van de gemeente Ede.

Ze horen bij elkaar, die stenen, maar ze liggen apart. Ook bij mensen in een groep bestaat niet altijd samenhang.

We liepen later over een militair oefenterrein. De kogelhulzen lagen er voor het oprapen. Ik heb een glanzende koperen huls meegenomen. Verderop werd geoefend en geschoten met klappertjespistolen. Daarom kan ik het navertellen. Vertrouw nooit op een kaartlezer zonder oorlogservaring. Dat is de les van vandaag.

Later moest ik even de bosjes in duiken. Daardoor zag ik een wezeltje zitten. Hij keek mij recht aan en ik hem, seconden lang. Altijd fascinerend, oogcontact met een wild dier.

Verder weinig beleefd vandaag. De mensen spraken langs elkaar heen, zoals wel vaker. Doe mij dan liever die mooie stenen kolonie maar.

Privé-onderwerpen op internet

On 16 maart 201929 november 2019 door Raam OpeninBloggen, Leven, Persoonlijk8 reacties

‘Ik heb me ook weleens afgevraagd waar het goed voor is dat ik al die persoonlijke dingen deel. Stond ik nou mijn verleden uit te venten? Uiteindelijk vond ik van niet. Je kunt alleen maar iets op een podium vertellen als het al is verwerkt. Het blijken vaak je mooiste stukken te zijn. Daarnaast vind ik het een sport om met een botte bijl op mijn zwaktes in te hakken, waarbij ik zo eerlijk mogelijk probeer te zijn. Dat voelt al veel minder privé. Hoe meer privé iets is, hoe meer het voor iedereen geldt. Tijdens het schrijven aan een voorstelling verkeerde ik vaak in de veronderstelling dat mijn gevoel uniek was en dan kwamen er na de voorstelling allemaal mensen naar me toe die zeiden dat ze het zo herkenden.’

Ingekort citaat van cabaretier Emilio Guzman in een interview met Susan Smit in Happinez, nummer 8, 2017.

Als blogger herken ik vrijwel alles van wat Emilio zegt. Jij ook?
En zo ja: lukt het je om privé-kwesties voor jezelf te verhelderen en te verwerken doordat je erover blogt?

Vrouwendag – Vaders dag

On 8 maart 201928 november 2019 door Raam OpeninMaatschappij23 reacties

Het was me bijna ontgaan dat het Vrouwendag is. Dat komt omdat 8 maart de verjaardag van mijn overleden vader was. Zijn foto staat op tafel. Vanachter de laptop gezien is hij altijd dichtbij. Mijn vader was niet nadrukkelijk met zijn man-zijn bezig. Ik betwijfel of hij mij wezenlijk anders zou hebben behandeld indien ik een zoon was geweest. Waarschijnlijk vond mijn vader het vooral belangrijk dat ik mezelf kon zijn. Het vrouwen-bewustzijn komt van mijn moederskant. En dan met name het daaraan verbonden onrecht.

Ik doe mijn eigen ding en wat een ander daar van vindt, moet die ander maar weten. Mijn vader accepteerde mij meer zoals ik ben. Dit in tegenstelling tot mijn moeder, die van alles van mij vindt.

Mannen hebben mij zelden in de weg gezeten; vrouwen daarentegen vaker. Neem econome Heleen Mees, die maar blijft drammen dat vrouwen fulltime moeten willen werken. Of neem feministen, die het belachelijk vinden dat een man van mij best kostwinnaar mag zijn. Alsof je rol als vrouw dan per definitie minder voorstelt. Vrouwen die zo doorschieten in hun mening, nemen dezelfde houding aan als ouderwetse, belerende mannen doen.

Volgens mij is slechts één opvatting belangrijk, namelijk dat vrouwen binnen de algemene grenzen van vrijheid ongehinderd zichzelf mogen zijn.