Als het om belangrijke zaken gaat, ben je dan angstig of heb je vertrouwen? Stel dat je een offerte tekent van een aannemer. Je hoopt dan dat hij afspraken nakomt en het werk naar behoren uitvoert. Maar wie zich het programma Ook dat nog! herinnert, weet hoe erg het soms misgaat. Te late oplevering, meerwerk, slecht werk, niet krijgen wat je besteld hebt, hoog oplopende kosten en eindeloos gehakketak. Sowieso nemen bouwvakkers je hele huis over zodra zij aan de slag gaan.
Bij mij is de dakbedekking van de dakkapel aan de beurt. Vooraf heb ik offertes gevraagd. Dan komt de dakdekker eerst langs om het werk in te schatten. Waarschijnlijk schat hij gelijk ook de klant in, want hij wil evengoed weten met wie hij zaken doet. Een van de dakdekkers is mij via de buurtapp aanbevolen door een onbekende. Door zo’n aanbeveling heeft iemand psychologisch gezien een streepje voor. Maar waarop is die voorkeur gebaseerd? Uit onderzoek blijkt dat we behoorlijk irrationeel zijn in onze keuzes.
Hij komt professioneel over, deze dakdekker. Het is geen praatjesmaker en hij zegt alleen toe wat hij kan nakomen. Maar zijn zakelijke stijl laat evenmin ruimte voor luchtigheid, waardoor alles zeer serieus wordt. En bij de offerte stuurt hij wel erg veel kleine lettertjes mee. Ik lees de Algemene Voorwaarden globaal voordat ik teken en de offerte op de post doe. (Er zit zelfs een voorgeadresseerde en gefrankeerde envelop bij.)
Een detail zit mij echter dwars. Dakdekkers zijn weersafhankelijk. Dus als het langdurig regent, schuift hun planning op. Daarom noemt hij bewust geen datum van uitvoering. Dan denk ik: ‘Je weet voor hoeveel weken je opdrachten hebt, en je weet hoe vaak het gemiddeld in deze tijd van het jaar regent. Dus kan je toch ongeveer aangeven wanneer de klus wordt uitgevoerd? Globaal, met een slag om de arm erbij vermeld.’
Bij het tekenen dacht ik ‘Ach, heb een beetje vertrouwen, hij komt serieus en professioneel over.’ Maar zo’n detail blijft door mijn hoofd spoken. Met als gevolg dat ik een week later alsnog om 04:00 uur ’s nachts de hele Algemene Voorwaarden lees. En dan krijg ik pas echt de kriebels. Want het document staat vol regels waarin hij alle risico’s en verplichtingen bij de klant legt. Het is alsof hij mij nu in een wurggreep heeft. Ook dat nog!
Je kan dan ongerust en wantrouwend worden. Wat als dit en wat als dat? Maar de man is zelf bang. Waarom anders stelt iemand zulke voorwaarden op? Hij is bang om gedoe te krijgen. Bang dat klanten hem een loer willen draaien. Bang dat zij iets claimen wat hij niet kan waarmaken. Wie weet hoe vaak hij al door onredelijke mensen is aangesproken. Een hele groep juristen leeft van andermans angst en gebrek aan vertrouwen.
Vandaag heb ik hem gebeld, om meer duidelijkheid te krijgen over de planning. Daarbij heb ik mijn meest geruststellende stem opgezet. Die van toen ik zelf nog planner was en dagelijks afspraken maakte met klanten. Aan het eind klonk hij ontspannen. En ik weet nu globaal wanneer hij voor de dakkapel langskomt.
